9.Uluslararası Atatürk Kongresi Cilt I

Özet

Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasından sonra 7. Ordu'ya bağlı
20. Kolordu, Mustafa Kemal Paşa'dan almış olduğu talimat gereği
Adana, Konya üzerinden Ankara'ya konuşlandırılmıştı. Mütareke gereği İtilaf Devletleri bu dönemde stratejik yerleri küçük askeri müfrezelerle de olsa hızla kontrol altına alma girişimlerini başlatmışlardı. Bu
bağlamda İtilaf Devletleri tarafından demiryolu güzergahında bulunan şehirler Manisa, Kütahya, Eskişehir, Uşak, Afyonkarahisar v.b
yerleşim birimleri kontrol altına alınmıştı. Bütün bunlar yetmezmiş
gibi Yunan Ordusu'nun İzmir'i işgali ve iki koldan Ankara'ya ilerleme
harekatı Milli Mücadele'yi kritik bir safhaya sokmuştu. Bu dönemde
Ankara'da konuşlandırılmış bulunan 20. Kolordu'nun durumu, faaliyetleri ayrı bir önem kazanmıştı. 20. Kolordu Ankara'da konuşlanmakla birlikte Afyonkarahisar'da bulunan 23. Tümen, 41. Tümen, 69.
Alay, Denizli'de komutanlığını Şefik Aker'in yaptığı 57. Tümen v.b diğer bağlı kuvvetleriyle Ege bölgesinde Kuva-yı Milliye hareketinin teşekkülünde birinci derecede rol oynamıştır. Kolordu komutanı Ali
Fuat Paşa'nın öngörüleriyle bölgedeki Kuva-yı Milliye yapılanması derinleşip hız kazanmış subaylarla yerel direnişçiler, milis kuvvetleri, efeler arasında önemli ölçüde koordinasyon sağlanmıştır. 20. Kolordu siyasi düzeyde de işgal edilme tehlikesi bulunan bölgelerde Müdafaa-i
Hukuk-ı Milliye Cemiyetlerinin kuruluşuna öncülük etmiştir. Görev
alanı içindeki şehir ve kasabalarda bulunan subaylar aracılığıyla yörenin önde gelen din adamı, tüccar, öğretmen, v.b meslek gruplarıyla
temaslar sağlanarak Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinin oluşmasında etkin rol oynamış Yunan işgaline karşı yöre halkının bilinçlendirilmesi
noktasında protesto ve mitinglerin tertip edilmesinde öncü olmuştur. 20 Kolordu bütün bu çalışmalarının yanında Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak, Denizli ve çevresinin Sivas Kongresi'ne katılması temsilcilerin seçilerek Sivas'a ulaşmaları konusunda moral ve lojistik destek
sağlamı, yol güzergahında güvenliklerini temin etmiştir. Bütün bunların yanı sıra Alaşehir ve Balıkesir Kongreleri'ne moral destek vermiş
alınan kararların duyurulmasını sağlamış kitapçıkların bastırılmasına
yardımcı olmuş dağıtımını temin etmiştir. 20. Kolordu düzenli orduya
geçiş aşamasında kendisine bağlı milis kuvvetlerinin iyi koordine edilmesi stratejik ve taktik düzeyde faydalı çalışmalar yürütmüş Milli Mücadele aleyhindeki propaganda ve isyanlara karşı duyarlı ve zamanında tepkiler vermiştir. Bilhassa Konya İsyanı, Bolu İsyanı, Beypazarı İsyanı gibi karşıt hareketlere bağlı organik ve milis kuvvetleri vasıtasıyla devre dışı bırakarak önemli ölçüde etkisizleştirmiştir.

Künye