Sakarya Zaferi’nin 99. Yıl Dönümü
29 Haziran 2023
SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ VE ZAFERİNİN 99. YIL DÖNÜMÜ KUTLU OLSUN (23 AĞUSTOS-13 EYLÜL 1921)
Türk Ordusunun direnişinin kırıldığını ve kaynaklarının tükendiğini zanneden Yunanlılar, ileri harekata başlamış 23 Ağustostan 13 Eylüle kadar devam eden bir çarpışma dönemi yaşanmıştır. Türk Tarihine Sakarya Meydan Muharebesi olarak kaydedilen bu kritik günlerde, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, “Hatt-ı Müdafaa yoktur. Sath-ı Müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça bırakılamaz” diyerek düşmanın bulunduğu bütün cepheyi savaş alanı olarak ilan etmiştir.
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın askeri ve siyasi iradesiyle kazanılan bu zaferin sonunda, TBMM kendisini 19 Eylül 1921’de Gazi unvanı ve Mareşal rütbesiyle ödüllendirmiştir. Bu zafer Milletin orduya ve Mustafa Kemal Paşa’ya güvenini artırmıştır. Askeri alanda kazanılan Sakarya Zaferi, siyasal başarılara da yenilerini eklemiştir.
Sakarya zaferi sonunda Yunan ordusunun saldırı gücü kırılmış ve Türk ordusunun taarruzu için uygun bir ortam doğmuştur. Bu zaferin içte olduğu kadar dışta da önemli sonuçlar doğurmuştur. Örneğin İtalyanlar Anadolu’da işgal ettikleri yerleri boşaltmışlardır. 13 Ekim 1921’de SSCB ile Kars antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma ile Türk-Sovyet sınırı son ve kesin şeklini almıştır. İngilizler ise ellerindeki Türk esirleri serbest bırakmışlardır. 2 Ocak 1922’de Ukrayna ile Dostluk ve Kardeşlik Antlaşması imzalanmıştır.
Sakarya Zaferinin bir diğer önemli siyasal sonucu da 20 Ekim 1921’de Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması (İtilafnamesi) olmuştur. Bu antlaşma ile Birinci Dünya Savaşı öncesi kurulmuş bulunan İtilaf bloğu parçalanmıştır. Fransa’nın Türkiye’yi ve Misak-ı Milliyi resmen tanıması, İngiltere’nin Doğu Akdeniz politikasını desteklemekten vazgeçtiğini göstermesi açısından önemlidir. Ankara Antlaşması ile birlikte Türkiye Güney cephesini güvenceye almış ve buradaki askerlerini de Batı Cephesine kaydırmıştır.
Sakarya Zaferinden sonra TBMM içinde ve dışında herkes Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın çevresinde birleşmiş ve düşmana son darbenin vurulacağı Büyük Taarruz’a kadar yaklaşık bir yıl sürecek hazırlık sürecine başlanmıştır.
Sakarya Meydan Muharebesinin 99.yıl dönümünde başta Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere İstiklal Savaşımızın tüm kahramanlarını saygı, minnet ve rahmetle anıyoruz.
Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı