Türkiye Cumhuriyeti Tarihi 3 Cilt Takım (Ciltsiz-Kutulu)

Kitap Hakkında

TAKDİM

Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı (ATAM) Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Millî Mücadele ve yakın dönem Türkiye tarihine dair bilimsel araştırma yapmak amacıyla 1983 yılında Anayasası’nın 134. maddesi uyarınca Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesinde kurulmuştur. Kurulduğu yıldan bu yana Cumhuriyetimizin neredeyse yarım asrına tanıklık eden Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı, Cumhuriyet tarihi araştırmaları alanında yaptığı faaliyetler, ulusal ve uluslararası düzeyde gerçekleştirdiği panel, sempozyum, calıştay, sergi gibi etkinlikler, düzenlediği Atatürk Kongreleri, yayımladığı eserler, hem ağ sayfası hem de uygulama olarak kamuoyunun istifadesine sunduğu Atatürk Ansiklopedisi ve Türk Dünyası Ansiklopedisi, 1984 yılından bu yana yayınlanan ve seçkin indekslerde taranan Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi ile öncü ve alanında güvenilir bir Kurum olmuştur. Sosyal ve beşerî bilimler alanında ülke için öncelikli konular çerçevesinde tez konularını belirleyen yüksek lisans ve doktora öğrencilerine burs veren Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı, akademik projeleri de desteklemektedir.

Üç temel görev alanından biri olan Cumhuriyet tarihi alanında hem akademik çevrelere hitap eden monografik araştırmalar hem de genel okuyucuya yönelik yayınlar ortaya koyan ATAM; yayımladığı eserlerle Cumhuriyetin düşünsel, kültürel ve siyasal temellerini anlamaya yönelik ülkemizin akademik birikimine kıymetli katkılar sunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin yazımı, yalnızca kronolojik olayların kayda geçirilmesi değil, aynı zamanda modern Türk devletinin siyasal, toplumsal ve kültürel dönüşüm süreçlerinin bilimsel yöntemlerle incelenmesi açısından da önem arz etmektedir. Cumhuriyet tarihinin sistematik biçimde ele alınması, ulusal kimliğin oluşum dinamiklerinin, demokratikleşme sürecinin ve toplumsal modernleşmenin anlaşılmasına katkı sağlar. Bununla birlikte, tarih yazımı kolektif hafızanın korunmasına, geçmiş deneyimlerin analizi yoluyla geleceğe yönelik sağlıklı stratejilerin geliştirilmesine imkân tanır. Ayrıca Cumhuriyet tarihinin akademik düzeyde incelenmesi, Türkiye’nin uluslararası konumunun, bölgesel etkilerinin ve küresel gelişmelerle etkileşiminin doğru ve tarafsız biçimde ortaya konmasına hizmet eder.

Atatürk Araştırma Merkezi, Türkiye Cumhuriyeti tarihine ilişkin kapsamlı ve nitelikli yayınlarıyla alanda önemli bir boşluğu doldurmuş, bu çalışmalar arasında ilk baskısı 2000 yılında yayımlanan iki ciltlik Türkiye Cumhuriyeti Tarihi adlı eser, temel başvuru kaynaklarından biri olarak dikkat çekmiştir. Bununla birlikte, Cumhuriyet tarihine dair araştırmaların yalnızca mevcut bilgi birikiminin aktarımıyla sınırlı kalmaması, yeni konu, kavram ve yöntemlerle zenginleştirilerek disiplinlerarası bir perspektifle geliştirilmesi zaruri görülmüştür. Bu doğrultuda, alanın canlılığını artırmak, entelektüel tartışma zemini oluşturmak ve bilimsel üretkenliği teşvik etmek amacıyla farklı akademik yaklaşımların bir araya getirildiği çalışmalar yürütülmüştür. Söz konusu çabalar neticesinde, Cumhuriyet tarihi yazımında üslup, yöntem, yazım dili ve mevcut eserler üzerine değerlendirmeler yapılmış; kapsam, konu başlıkları ve tarih aralığı yeniden tanımlanmıştır. Nihayetinde, alanda kaynak eser niteliği taşıması ve başvuru kitabı olarak konumlanması öngörülen üç ciltlik Türkiye Cumhuriyeti Tarihi adlı yeni bir çalışma hazırlanmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti Tarihi başlıklı üç ciltlik eser, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan süreci kapsamlı bir çerçevede ele almaktadır. Birinci cilt, 19. Yüzyılın İkinci Yarısından 20. Yüzyılın Başlarına Kadar Osmanlı Devleti ve Yeni Türkiye’nin Doğuşu (Modernleşen Türkiye) başlığı altında, Osmanlı’nın son dönemindeki ıslahat girişimlerini, savaş ve barış süreçlerini, Millî Mücadele’yi ve Cumhuriyet’in kuruluşunu dört bölüm halinde incelemektedir. İkinci cilt, Yeni Türkiye: Türkiye Cumhuriyeti başlığıyla Atatürk Dönemi, İkinci Dünya Savaşı yılları, Soğuk Savaş’ın başlangıcı, çok partili hayata geçiş ve 1960’a kadar uzanan iç ve dış gelişmeleri üç bölümde sunmaktadır. Üçüncü cilt ise 1960 Sonrası Türkiye (1960-2000) başlığıyla, 1960’tan 2000’e kadar olan dönemi iki ayrı bölümde (1960-1980, 1980-2000) ele almaktadır. Eserin bütününde siyasi, ekonomik, askerî, sosyal ve kültürel gelişmeler, dönemin uluslararası konjonktürüyle birlikte değerlendirilmiş; Türkiye’nin tarihsel serüveni çok boyutlu bir perspektifle ortaya konulmuştur.

Eserin hazırlanışında yalnızca siyasi tarih değil, iktisadi, askerî, sosyokültürel boyutlara da mümkün olduğunca yer verilmiş; Türkiye’nin yaşadığı gelişmeler aktarılırken, dünya tarihindeki önemli gelişmelerle bağ kurularak bütünlüklü bir tarih anlatısı oluşturulmuştur.

Eser, yalnızca akademik çevreler için değil, aynı zamanda araştırmacılar, eğitimciler ve öğrenciler için de güvenilir bir başvuru kaynağı niteliği taşımaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik gelişim süreçlerini bütüncül bir bakış açısıyla ele alması bakımından, benzer çalışmalar için referans teşkil etmekte; hatta birçok kurum ve araştırmacının çalışmalarına yön vermektedir. Cumhuriyet tarihinin öğretimine ve anlaşılmasına önemli katkılar sağlayan bu kapsamlı çalışma, alanında öncü ve yol gösterici bir eser olma özelliğini taşımaktadır.

2023 yılından bugüne kadar çevrim içi ortamda yayımlanan üç ciltlik Türkiye Cumhuriyeti Tarihi eserinin, özellikle kitap fuarlarında ve farklı bilimsel etkinliklerde eserin basılı haline yönelik yoğun talep alınması, bu ihtiyacı daha da pekiştirmiştir. Öte yandan çevirim içi ortamda bulunması eserin sanal dünyaya erişimi sınırlı olan araştırmacı, uzman ve okuyuculara ulaşamamasına yol açmaktadır. Bu yönüyle eserin basımı, Cumhuriyet tarihi araştırmalarında güvenilir ve kapsamlı bir kaynak eser ihtiyacını karşılayacak; akademik çevrelere, araştırmacılara, öğrencilere ve kamuoyuna kalıcı bir başvuru kaynağı sunacaktır. Aynı zamanda kurumumuzun bilimsel faaliyetlerinin somut bir çıktısı olarak kurumsal kimliğini güçlendirecek ve Türkiye Cumhuriyeti tarih yazımına önemli bir katkı sağlayacaktır.

Atatürk Araştırma Merkezi, Atatürk’ün gösterdiği yolda, çağdaş Türkiye’nin oluşumunda kararlı bir şekilde çalışmalarını sürdürecek ve ismine yaraşır faaliyetler içinde bulunacaktır. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Kitabı (I-II-III) bunun güzel bir örneğini oluşturmaktadır. Çalışmalarına 2015 yılında başlanan eserde; emeği geçen, katkısı bulunan “Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim ve Uygulama Kolu” üyelerine, “Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Çalışma Grubu” ile “Kitap Editör Kurulu”na ve inceleyicilerine bu yoğun emekleri, planlamaları ve editörlük çalışmaları için; çalışmalarıyla kitaba katkıda bulunan değerli yazarlarımıza,  Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı BE Prof. Dr. Derya Örs’e, ve bu baskıda emeği geçen Yüksek Kurum Uzmanı Bilimsel Çalışmalar Müdür Vekili Selcan Koçaslan’a ve idari personelimize özverili çalışmalarından dolayı teşekkürlerimizi sunarız.

Prof. Dr. Ahmet Kılınç

Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı