Şehitler Birinci Dünya Savaşı’nın Ve Millî Mücadele’nin Kayıpları

Özet

Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’nda fiilen Kafkas, Çanakkale, Irak-İran, Sina-Suriye-Filistin, Avrupa Cepheleri ve Hicaz-Asir-Yemen Cepheleri’nde savaşmıştır. Barış döneminde 4 ordu müfettişliği, 13 kolordu, ikisi bağımsız 38 piyade tümeni ve 4 süvari tümeninden oluşan Türk ordusu, mevcut birliklerini düzenlemiş, Başkomutanlık Karargâhı kurulmuş ve ordu müfettişlikleri ordu komutanlıklarına çevrilmiştir. Osmanlı Devleti, savaştığı devletlerin mali kaynakları, askerî eğitimleri ve teknik alanlardaki üstünlüklerine rağmen, bu devletlere karşı dört yıl boyunca çok cepheli ve eş zamanlı bir savaş yürütmüş ve ne yazık ki pek çok insanını kaybetmiştir. Türk milleti, Birinci Dünya Savaşı sırasında emperyalist devletlerin paylaşım planlarına direnen tek millet olma cesaretini göstermiş ve Millî Mücadele’ye girişilmiştir. 1914-1918 yılları arasında gerçekleşen Birinci Dünya Savaşı’nda ve 1919-1923 yılları arasında sürdürülen Milli Mücadele’mizde, maddi, manevi telafisiz kayıplar verilmiştir. Bir harp tarihi araştırması olan bu eser, resmî harp tarihi kaynaklarımızı temel alarak ilgili diğer kaynaklardan da yararlanılarak ulaşılan bilgileri tek bir kaynak olarak derlemek amacıyla kaleme alınmıştır. Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin fiilen savaştığı tüm cepheler ve Milli Mücadele cepheleri tek tek, ayrı başlıklar halinde ele alınmış, her cephenin kayıp sayılarıyla ilgili bilgiler toparlanmaya çalışılmıştır. Kitapta Türk şehitlerine ilişkin sayısal bilgiler verilirken her iki savaşın çıkış sebepleri, açılan cepheler, her cephe için ayrı ayrı Türk ordusunun kuruluşları, gerekli durumlarda konuşları ve savaş boyunca kuruluş ve konuşlarındaki değişikliklere yer verilmiştir. Cephelerde verilen kayıplara ilişkin genel tablo ortaya konulmuştur. Ancak dönemin koşulları göz önünde bulundurulduğunda, net şehit sayılarına ulaşılmasının mümkün olmayacağının altını çizmek elzemdir. Türk kayıpları ve şehitlerimizle ilgili Türk kaynaklarında dahi ihtilaflı sayısal bilgiler olduğu bilinmektedir. Tedbir için yapılan belge imhalarından dolayı bazı operasyonların neticelerinin karanlıkta kalması, yangınlar, işgaller, kaybolmuş kayıtlar, lojistik nedenlerle savaş raporlarının bir kısmının karargâhlara ulaşamaması gibi sebeplerle net verilerden bahsetmek mümkün değildir. İşte tüm bu sebeplere ve daha fazlasına değinilerek kitapta savaşların seyri ve sonuçları ayrı bölümler altında incelenmiş ve doğru şekilde değerlendirilmesine gayret edilmiştir.

Künye