Kuruluşundan 90. Yılına Türkiye Cumhuriyeti Cilt I

Özet

20. yüzyılın baĢları Azerbaycan‘da zor ve hassas bir dönem yaĢanmaktaydı
zaten. Buna rağmen, Türkiye Cumhuriyeti‘nin kalkınmasında Azerbaycan‘ın katkısı
yalanlanamaz. Türkiye bizim özümüz, kan kardeĢimizdir. Fakat dönem değiĢtikçe ne
yazık ki Ģartlar da değiĢmek zorunda kalmıĢ. Dönem gazetelerini inceledikçe
cumhuriyetin ilk yıllarında Sovyet rejimi tarafından pek ciddi kabul edilmediği gibi
bir duygu seziliyor sanki. Türkiye ile ilgili haberler genelde hep Birinci Dünya
SavaĢı haberleri içinde yer almaktadır. Daha sonraki yıllarda cumhuriyet, Atatürk,
Türkiye‘de her alanda yapılan reformlar ve onlara yaklaĢım gibi haberler manĢetlere
çıkmaya baĢlar. Dönem basınında hem de Türkiye‘nin değiĢik Ģehirlerinin, M. K.
Atatürk‘ün, diğer devlet adamlarının resimlerini görüyoruz belgelerini kaynak olarak
kullandık. Fakat konuyu bir bildiriye sığdıramayacak kadar geniĢ olmasına rağmen
kısaca toparlamaya çalıĢtık.
Kurulduğu ilk yıllarda sanki Türkiye‘yi SovyetleĢtirme propagandası kokuyor
basın. ArĢivleri inceledikte rastladığımız gazete ve dergilerde Türkiye ile ilgili çok
daha sonraki yıllara ait yazılarda bir düĢmanlık seziliyor gibi. Sanki Sovyetlerin
uğradığı hayal kırıklığının hırsı alınmaya çalıĢılıyor. Bu yazılarda değiĢik
alanlardaki değiĢik konular ele alınıyor. Bu yazılardan yerli aydınlarının amacı ne
olursa olsun Türkiye‘deki olayları gözlemledikleri, detaylı bir Ģekilde inceledikleri
ve yaptıkları anlaĢılır. AĢağıda bu yazılardan ancak birkaçını inceledik.
Bildiri özetini yazarken Dan (Tan) Yıldızı, Türk Yurdu, Ġnkılâp ve Medeniyet,
ġark Kadını vs. gibi cumhuriyet dönemi dergi ve gazeteleri, arĢiv belgelerini kaynak
olarak kullandık.

Künye